Anonim ve Limited Şirketlerde Asgari Sermaye Tutarı & Avukat Bulundurma Zorunluluğu

Demir Hukuk Bürosu | Av. Selin YETİŞ SEZGİN

1. Anonim ve Limited Şirketlerde Asgari Sermaye Tutarı

25/11/2023 tarihli Resmî Gazete’de; 24/11/2023 tarihli ve 7887 sayılı “Anonim ve Limited Şirketler İçin En Az Sermaye Tutarının Artırılmasına İlişkin Karar”[1] (“Cumhurbaşkanı Kararı”) yayınlanmıştır. 24/11/2023 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı’nın ilk halinde yürürlük tarihi, 01/10/2024 tarihi olarak belirtilmiş ancak daha sonra 26/11/2023 tarihli ve 32381 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Düzeltme[2] ile yürürlük tarihi 01/01/2024 olarak belirlenmiştir.

24/11/2023 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı ile 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun (“TTK”) 332’nci maddesinin birinci fıkrasında;

– Anonim şirketler için 50.000,00-TL olarak öngörülen en az esas sermaye tutarı 250.000,00-TL’ye,

– Kayıtlı sermaye sistemini kabul etmiş bulunan halka açık olmayan anonim şirketlerde 100.000,00-TL olarak öngörülen en az başlangıç sermayesi tutarı 500.000,00-TL’ye,

– TTK’nin 580’nci maddesinin birinci fıkrasında Limited şirketler için 10.000,00-TL olarak öngörülen en az sermaye tutarı ise 50.000,00-TL’ye

yükseltilmiştir.

T.C. Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü’nün 20/12/2023 tarihli Genelgesi[3] (“Genelge”) ile 24/11/2023 tarihli Cumhurbaşkanı Kararı’nda uygulama birliğinin sağlanmasını teminen 01/01/2024 tarihinden itibaren tescil işlemlerinde;

1. Yeni kurulacak anonim şirketlerde en az sermaye tutarı; 000,00-TL’den, limited şirketlerde ise 50.000,00-TL’den daha az olmaması,
2. Sermaye artırım tescil işlemlerinde, sermayenin yeni en az sermaye tutarlarından daha az olmaması,
3. Kısmi bölünme tescil işlemlerinde, sermaye azaltımı yapılması halinde, bölünen şirket sermayesinin yeni en az sermaye tutarının altına inilmeyecek şekilde işlem tesis edilmesi,
4. Tür değişikliği tescil işlemlerinde, yeni türün sermayesinin en az sermaye tutarından daha az olmayacak şekilde işlem tesis edilmesi,
5. TTK’nin 376. maddesi kapsamında şirket sermayesinin ve kanuni yedek akçelerin kaybına ilişkin yapılacak hesaplamalarda şirketin tescilli sermayesinin esas alınması, tedbir alınması gereken durumlarda ise Genelge’de yer verilen açıklamalar çerçevesinde işlem tesis edilmesi,
6. 6103 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Yürürlüğü ve Uygulama Şekli Hakkında Kanun Kanun’un 20. maddesi ile TTK’nin Geçici 10. maddesi kapsamında sermaye intibakı yapılmaması sebebiyle infisah etmiş sayılan şirketlerin, faaliyetlerine devam etmek istemeleri durumunda sermaye artırımı yapılabileceği yönünde açık bir mahkeme kararı bulunmadığı müddetçe sermaye artırım tescil taleplerinin karşılanmaması,

gerektiği belirtilmiştir.

Önemle belirtmek gerekir ki; Genelge’de belirtilen hususlar haricinde, 01/01/2024 tarihinden önce kurulmuş olan anonim ve limited şirketlere yönelik bu aşamada bir sermaye artırım zorunluluğu getirilmemiştir.

1. Avukat Bulundurma Zorunluluğu

Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesinin üçüncü fıkrası, sözleşmeli avukat bulundurma yükümlülüğünün kapsamının belirlenebilmesi açısından esas sermaye miktarı kriterini esas almakta ve bu miktarın tespiti açısından TTK’nin 272’nci maddesine (6102 sayılı TTK md.  332) atıf yapmaktadır.

Yukarıda anılan Cumhurbaşkanı Kararı ile asgari sermaye tutarının artırılması nedeniyle, Avukatlık Kanunu’nun 35’inci maddesinin üçüncü fıkrasında düzenlenen anonim şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğu, sermayesi 1.250.000,00-TL ve üzerindeki şirketleri kapsayacak şekilde değişmiştir. Bu itibarla, 01/01/2024 tarihinden itibaren esas sermaye miktarı 1.250.000,00-TL ve üzerinde olan anonim şirketler sözleşmeli bir avukat bulundurmak zorundadır. Anonim şirketin ödenmiş sermayesi 1.250.000,00-TL’nin altında kalsa dahi, tescil edilmiş esas sermayesi 1.250.000,00-TL ve üzerinde ise avukat bulundurma yükümlülüğü doğmuş kabul edilecektir.

Kuruluş anında 1.250.000,00-TL ve üzeri bir miktarda esas sermayeye sahip olan anonim şirketlerde, avukat bulundurma zorunluluğu, şirketin ticaret siciline tescil edilerek tüzel kişilik kazanmasıyla birlikte doğacaktır.

Anonim şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğuna uyulmaması halinde; Avukatlık Kanunu’nun 35. maddesinin üçüncü fıkrasının devamında; “hükme aykırı davranan kuruluşlara Cumhuriyet Savcısı tarafından sözleşmeli avukat tayin etmedikleri her ay için, sanayi sektöründe çalışan on altı yaşından büyük işçiler için suç tarihinde yürürlükte bulunan, asgarî ücretin iki aylık brüt tutarı kadar idari para cezası verilir. Hukuk ve Ceza Muhakemeleri Usulleri kanunları ile diğer kanun hükümleri saklıdır.” şeklinde hükmedilmiştir.

Dolayısıyla, Cumhuriyet savcısı tarafından sözleşmeli avukat tayin edilmeyen her ay için, suç tarihinde yürürlükte bulunan asgarî ücretin iki aylık brüt tutarı kadar (2024 yılı için 20.002,50-TL x 2 = 40.005,00-TL) idarî para cezası kesilebilecektir. Bir yıl boyunca anonim şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğu hükümlerine uyulmaması halinde ise hesaplanacak ceza tutarı, her ay için ayrı ayrı hesaplanacaktır.

1.250.000,00-TL ve üstü esas sermayesi bulunan anonim şirketlerde avukat bulundurma zorunluluğu yasal bir zorunluluk olduğundan, bu kapsama giren şirketlerden, bulundukları ildeki Baro Başkanlıkları tarafından Avukatlık Sözleşmesini ibraz etmeleri talep edilebilmektedir. Sözleşme ve dayanak belgeler sunulmadığı takdirde Baro Başkanlıkları tarafından o ilin Cumhuriyet Başsavcılığı’na şirket hakkında suç duyurusunda bulunulabilmektedir. Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından yapılacak soruşturmada sözleşme, avukata ait serbest meslek makbuzu, makbuzlara ilişkin ödeme dekontu ibrazı talep edilebilmektedir.

[1] 24/11/2023 tarihli ve 7887 sayılı Cumhurbaşkanı Kararı’na ulaşmak için tıklayınız.

[2] 26/11/2023 tarihli ve 32381 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Düzeltme’ye ulaşmak için tıklayınız.

[3] T.C. Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğü’nün 20/12/2023 tarihli Genelgesi’ne ulaşmak için tıklayınız.