COVID-19 Pandemisi Kapsamında Getirilen Yasakların İhlali Nedeniyle Düzenlenmiş Ve Tahsil Edilmiş Olan İdari Para Cezalarının İade Edilemeyeceğin İlişkin Yasa Hükmü İptal Edildi

Anayasa Mahkemesi 05/04/2023T. 2023/44E. 2023/71K.

“COVID-19’dan kaynaklı tahsil edilen idari para cezalarının iade edilmemesi, Anayasa’nın eşitlik ilkesine aykırı olması nedeniyle iptal edilmiştir.’’

COVID-19 kapsamında “tahsil edilmiş olan idari para cezaları iade edilmez” ifadesi Anayasa’nın 10. ve 35. maddelerine aykırı olduğu gerekçesiyle iptal edilmiştir. İptal kararı, 24/05/2023 tarihinde Resmî Gazete yayımlanmıştır.

İptal kararının gerekçesi şu şekilde belirtilmiştir;

COVID-19 salgın hastalığının ülkemizde yayılmasını önlemek amacıyla 11/03/2020 tarihinden itibaren bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihe kadar uygulanan idari para cezalarının tahsilinden vazgeçileceği ve 7420 sayılı Kanun’un geçici 4.maddesinin yürürlük tarihinden önce işlenen söz konusu kabahatler için idari para cezasının uygulanmayacağı öngörülmüşken tahsil edilmiş olan idari para cezalarının ise iade edilmemesinin hakkında idari para cezası uygulananlar bakımından farklı olduğu açıktır.

Bir kısım taraflara yönelik cezalar için farklı muamele yapılması halinde Anayasa’nın 10. maddesinde düzenlenen eşitlik ilkesine aykırı olduğu görülmektedir. Bu nedenle bir kısım lehine olacak şekilde bir düzenleme için ayrıcalık tanınacak şekilde olmaması adına cezaların makul ve nesnel bir temele dayanması ve bunun yanında ölçülü olması gerekmektedir.

İptal kararına karşı oy ise şu gerekçeyle verilmiştir;

Hukuka ve kanuna aykırı oldukları için idari para cezası gerektiren eylemlerin hukuki nitelikleri bakımından bir değişikliğe gidilmemekle birlikte; sadece henüz tahsil edilmemiş olan para cezalarının tahsilin vazgeçildiği, Anayasa Mahkemesi’nin benzer hükümler içeren kanunlara dair bugüne kadar yaptığı değerlendirmelerde  tahsil edilmiş tutarları ilgilisine iade edilmemesi noktasında Anayasa’nın 10. maddesinde yer alan eşitlik ilkesine aykırı bulunmadığı, salgın döneminde uygulanan kısıtlamaların sadece 1593 sayılı kanuna dayanan sokağa çıkma yasağından ibaret olmadığı, Anayasa Mahkemesi’nin bugüne kadar 1593 sayılı Kanun gereğince ilan edilen sokağa çıkma yasaklarına uygulanan idari para cezaları açısından tespit ettiği ihlal dışında diğer yasak ve kısıtlamalarla ilgili değerlendirme yapmadığını, itiraza konu edilen kuralın ise COVID-19 salgını dönemine ilişkin uygulanan tüm idari para cezaları açısından bir düzenleme getirdiği, çoğunluğun bu kararı ile, sadece bir noktaya münhasır olarak belirlenmiş olan hukuka aykırılığı henüz değerlendirme yapılmamış alanların içine almak suretiyle mezkur dönemde uygulanan tüm idari para cezalarının hukuki olmadığı ve tahsil edilmiş olanların iade edilmesi gerektiği anlamına gelecek bir kabulün var olmadığı gerekçesiyle iptal kararına iştirak edilmediği söylenmiştir.

İlgili Resmî Gazete kararına ulaşmak için tıklayınız.

Bilgilerinize sunulur,

Saygılarımızla,

Demir Hukuk Bürosu