Hukuk Sirküleri 2023/01: 7. Yargı Paketi ile Yapılan Önemli Değişiklikler

SİRKÜLER TARİHİ: 29/05/2023

SİRKÜLER NO: 2023/01

7.YARGI PAKETİ

Yargıda yeni düzenlemeleri içeren ve 7. Yargı Paketi olarak bilinen İcra ve İflas Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Genel Kurulunda 28/03/2023 tarihinde kabul edildi. Arabuluculuk kapsamına eklenen ve dava şartı olarak kabul edilen uyuşmazlık alanlarına ilişkin hükümler 01/09/2023 tarihinde yürürlüğe girecektir. Diğer düzenlemeler ise yayımlandığı tarih esas alınacak şekilde 05/04/2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Kabul edilen 7. Yargı Paketindeki bazı düzenlemeler şu şekildedir:

• İcra müdürü, haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunu tespit etmesi halinde bu yerde haciz yapılmasına karar verecek ve bu kararı derhal icra mahkemesinin onayına sunacak. Mahkemenin onayı olmadan konutta haciz yapılamayacak.
• Mahkeme, dosyanın tevdi edildiği tarihten itibaren en geç 3 gün içinde dosya üzerinden yapacağı inceleme sonunda, haciz yapılması talep edilen yerin konut olduğunun anlaşılması halinde kararın onaylanmasına kesin olarak karar verecek. Bu kararın icra dairesine bildirilmesi üzerine haciz işlemleri yapılacak. Haciz yapılması talep edilen yerin konut olmadığının anlaşılması halinde ise mahkeme, konutta haciz yapılmasına dair kararı kesin olarak kaldıracak. Bu kararın icra dairesine bildirilmesi üzerine icra müdürü, mevcut haciz talebi hakkında yeniden karar verecek.
• Mahkemenin onaylama kararı üzerine hacze gidilen yerin konut olmadığının anlaşılması halinde hacze devam edilecek. Ancak konut olmadığı kabul edilen bir yerle ilgili verilen haciz kararı üzerine yapılan haciz işlemi sırasında, bu yerin konut olduğu anlaşılır ve borçlu da haczin yapılmasına rıza göstermez ise haciz işlemine son verilecek. Bu hüküm ihtiyati haciz hakkında ve ilgili düzenlemenin yürürlüğe gireceği tarihten önce verilen konutta haciz yapılmasına ilişkin kararlar ve haczedilmiş eşyalar hakkında da uygulanmayacak.
• Düzenlemeyle borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireylerine ait kişisel eşya ile tüm ev eşyasının haczi yasaklanacak. Borçlu ve aynı çatı altında yaşayan aile bireylerine ait kişisel eşya ile ailenin ortak kullanımına hizmet eden tüm ev eşyası, haciz olunamayacak mallar arasına alınacak. İcra takibine konu alacağa yetecek miktarı aşacak şekilde haciz yapılması da yasaklanacak.
• Asliye ticaret mahkemelerinde tek hakimle gerçekleşecek ve konusu miktar veya değere sahip uyuşmazlıklarda, dava değeri 500 bin liradan bir milyon liraya çıkarılacak ve söz konusu parasal sınır her yıl değerleme oranında artırılacak.
• Arabuluculuk faaliyeti sonunda düzenlenen tutanak ve sonuçları konusunda taraflara Arabulucu gerekli açıklamaları yapacak ve taraflar hazır değilse her türlü iletişim vasıtasını kullanarak hazır bulunmayan tarafları bilgilendirecek.
• 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunun 4’üncü maddesinde ve diğer kanunlarda belirtilen ticari davalardan, konusu bir miktar para olan alacak, tazminat, İtirazın İptali, Menfi Tespit ve İstirdat Davalarında, dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olarak kabul edilecek. Bu hüküm 01/09/2023 tarihinde ve sonrasında açılacak davalarda uygulanacak.
• Arabuluculuk Kanunu kapsamında Milletlerarası sulh anlaşma belgelerinin icrası için Asliye Ticaret Mahkemesi tarafından icra edilebilirlik şerhi alınması zorunlu olacak. İcra edilebilirlik şerhi verilmesi dosya üzerinden incelenecek.
• Taşınmazın devrine veya taşınmaz üzerinde sınırlı ayni hak kurulmasına ilişkin uyuşmazlıklar arabuluculuğa elverişli olacak. Bu kapsamdaki uyuşmazlıklarda, tarafların yazılı olarak kararlaştırması ve arabulucunun bu kararı tutanak altına alması halinde arabulucunun talebiyle, arabuluculuk süreciyle sınırlı olmak ve konulduğu tarihten itibaren 3 ayı geçmemek üzere tasarruf yetkisinin kısıtlandığına dair tapu siciline şerh verilecek. Bu şerh, tarafların anlaşamaması veya tarafların şerhin kaldırılması konusunda anlaşması halinde arabulucunun talebiyle, 3 aylık sürenin sonunda ise kendiliğinden kalkacak.
• Arabuluculuk süreci sonunda tarafların anlaşması halinde anlaşma belgesi, taşınmazın devri veya taşınmaz üzerinde sınırlı ayni hak kurulmasıyla ilgili olarak kanunlarda yer alan sınırlamalar ile usul ve esaslar gözetilmek suretiyle düzenlenecek.
• İcra edilebilirlik şerhi alınmasının zorunlu kılındığı haller hariç olmak üzere, taraflar ve avukatları ile arabulucunun, ticari uyuşmazlıklar bakımından ise avukatlar ile arabulucunun birlikte imzaladıkları anlaşma belgesi, icra edilebilirlik şerhi aranmaksızın ilam niteliğinde belge sayılacak.
• Arabuluculuk bürosuna başvurulmasından sonra, başvuran taraf aleyhine uyuşmazlık konusuyla ilgili olarak icra takibi yapılması durumunda, başvuran tarafın bu takibe karşı son tutanağın düzenlendiği tarihten itibaren 2 hafta içinde menfi tespit davası açması ve talep etmesi doğrultusunda icra takibinden önce açılan menfi tespit davasına bakan mahkeme, alacağın yüzde 15’inden aşağı olmamak üzere gösterilecek teminat mukabilinde, icra takibinin durdurulması hakkında ihtiyati tedbir kararı verebilecek. Bu düzenlemeler 01/09/2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
• Kiralanan taşınmazların İcra ve İflas Kanunu’na göre ilamsız icra yoluyla tahliyesine ilişkin hükümler hariç tutularak kira ilişkisinden kaynaklanan uyuşmazlıklar, taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin ilişkin uyuşmazlıklar, Kat Mülkiyeti Kanunu’ndan kaynaklanan uyuşmazlıklar ve komşu hakkından kaynaklanan uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması şartı aranacak.
• Arabuluculuk süreci sonunda tarafların anlaşması halinde anlaşma belgesi, taşınmazla ilgili olarak kanunlarda yer alan sınırlamalar ile usul ve esaslar gözetilmek suretiyle düzenlenecek.
• Anlaşma belgesinin icra edilebilirliğine ilişkin şerhin alınması zorunlu olacak. Bu şerh, taşınmazla ilgili anlaşma belgeleri bakımından taşınmazın bulunduğu yer, diğer anlaşma belgeleri bakımından ise arabulucunun görev yaptığı yer sulh hukuk mahkemesinden alınacak. Mahkeme taşınmazla ilgili anlaşma belgeleri bakımından yapacağı incelemede anlaşma içeriğini, arabuluculuğa ve cebri icraya elverişli olup olmadığı ve taşınmazla ilgili olarak kanunlarda yer alan sınırlamalar ile usul ve esaslara uyulup uyulmadığı yönünden denetleyecek. Bu düzenlemeler 01/09/2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
• Düzenlemenin dava şartı olarak arabuluculuğa ilişkin hükümleri, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla İlk Derece Mahkemeleri ve Bölge Adliye Mahkemeleri ile Yargıtay’da görülmekte olan davalar hakkında uygulanmayacak. Bu düzenleme 01/09/2023 tarihinde yürürlüğe girecek.
• Bireysel veya Toplu İş Sözleşmesine dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı talepleriyle ilgili olarak açılan İtirazın İptali, Menfi Tespit ve İstirdat Davalarında arabulucuya başvurulmuş olması dava şartı olarak kabul edilecek. Bu hüküm 01/09/2023 tarihinde ve sonrasında açılacak davalarda uygulanacak.

‘’32154 Sayılı Resmi Gazete’’ için tıklayınız.

Bilgilerinize Sunulur.

Saygılarımızla,

DEMİR HUKUK BÜROSU